Eğitsel Oyun Tasarım Modelleri

Eğitsel oyun tasarım modellerinden söz ettiğimizde öncelikle model kavramını tartışmalıyız. Model basit tanımı ile gerçek dünyadaki bir olayın veya sistemin soyutlanması, basitleştirilmesi ve kavramlaştırılmasıdır. Model, olayı veya sistemi tanımlamaya başka bir deyişle bir örnek türetmeye yardımcı olur. Eğitsel oyun modelleri de , bir eğitsel oyunun yapısını anlamaya ya da yeni bir oyun türetmeye yardımcı olan modellerdir.

Başlıca eğitsel oyun modelleri şunlardır;

EFM: Eğitsel Oyun Tasarımı için Bir Model

EFM, etkili öğrenme ortamı (Effective Learning Environment), akış deneyimi (Flow Experience) ve motivasyon (Motivation) kelimelerinin baş harfleri ile isimlendirilmiş bir modeldir (Song and Zhang, 2008) . EFM’de motivasyon ve akış deneyimi ön plandadır.

EFM’de akış ve motivasyonu sağlama ön plandadır.

FIDGE, oyun benzeri ortamlar için bulanıklaştırılmış öğretim tasarımı geliştirme (Fuzzified-Instructional Design Development of Game-likeEnvironments) kelimelerinin baş harfleriyle isimlendirilmiş bir oyun tasarım modelidir (Akıllı & Çağıltay, 2006). Akıllı ve Çağıltay modeli bulanık mantık yapısından esinlenerek geliştirmişlerdir. Tasarım aşamalarındaki noktalı sınırlar aşamalar arasındaki geçişlenliği ifade etmektedir.

Oyun Nesnesi Modeli (GOM – Game Object Model) ilk kez Amory tarafından 1999–2001 yıllarında tanımlanmıştır. Nesne yönelimli programlamayı temel alarak öğrenmenin pedagojik boyutları ile oyun elemanları arasındaki ilişkiyi açıklamaya çalışan bir modeldir (Korkusuz & Karamete, 2013).

Amory (2007)’e göre eğitsel oyunlar, bağlama uygun, heyecan verici, araştırmaya yönlendiren, katılıma teşvik eden ve karmaşık mücadelelerde gerçekleşen zor diyaloglar sunmalıdır (Amory, 2007; Akgün & diğer., 2011).

Dijital Oyun Tabanlı Öğrenme Modeli (DGBL – Digital Game Based Learning) oyun tasarım modelinde oyun, öğrenme içeriklerinin yerleştirildiği bir ortam olarak ele alınmıştır (Zin, Jaafar & Yue, 2009).

Kiili (2005a) tarafından, oyun tasarımcılarına, oyunlarla öğrenme mekanizmasını anlamada yardımcı olması için Deneyimsel Oyun Modeli (EGM- Experiential Gaming Model) önerilmiştir. EGM, Csikszentmihalyi ’nin (1975) akış teorisini ve oyun tasarımını temel almaktadır (Korkusuz & Karamete, 2013).

Eğitsel oyun geliştirmenin “oyun” ve “eğitsel” olarak iki kısımdan oluştuğunu ve iki bileşen arasında sarmal bir ilişkinin olduğu fikrinden yola çıkmaktadır. Her aşamada yapılan çalışmaların içdeğerlendirme sürecine tabi tutularak geri süreç içerisinde geri dönüş yapılmasını en aza indirgemeyi ön görmektedir (Akgün & diğer., 2011)

Oyun Tasarımı Anahtar Modeli (Özkan,2018)

•Analiz

•İhtiyaç Analizi

•Hedef Kitle Analizi

•Oyun Tasarım Amacının Belirlenmesi

•Eğitsel Hedef Analizi

•Oyun Teknolojisinin Belirlenmesi

•Oyun Türünün Belirlenmesi

•Tasarım

•Oyun Elementleri ve Mekaniklerinin Belirlenmesi

•Geliştirme

•Oyun Fiziksel Prototipinin Geliştirilmesi

•Oyun Ürün/Model/Dijital Prototipinin Geliştirilmesi

•Oyun Ürün/Model/Dijital Prototipinin Pilot Uygulaması

•Eğitsel Oyunlar için Ders Planının Geliştirilmesi

•Ders Planının Pilot Uygulaması

•Uygulama

•Oyun Ürün/Model/Dijital Prototipinin Uygulanması

•Eğitsel Oyunlar için Ders Planının Uygulanması

•Değerlendirme

•Oyun Tasarımının ve Sürecinin Değerlendirilmesi

•Eğitsel Tasarımın ve Sürecin Değerlendirilmesi

KAYNAKLAR

Akgün, E., Nuhoğlu, P., Tüzün, H., Kaya, G., & Çınar, M. (2011). Bir eğitsel oyun tasarımı modelinin Geliştirilmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 41-61.

Akıllı, K., & Çağıltay, K. (2006). An instructional design/development model for the creation of game-like learning environments: Fidge model. Affective and Emotional Aspects of Human-Computer Interaction: Game-based and Innovative Learning Approaches, 93-112

Kiili, K. (2005). Digital game-based learning: Towards an experiential gaming model. The Internet and Higher Education, 13-24.

Korkusuz, M. E. & Karamete, A. (2013). Eğitsel Oyun Geliştirme Modelleri . Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi , 7 (2) , 78-109 . DOI: 10.12973/nefmed203

Song, Minzhu & Zhang, Sujing. (2008). EFM: A Model for Educational Game Design. 509-517. 10.1007/978-3-540-69736-7_54.

Özkan Z. (2018). Bir Eğitsel Oyun Tasarım Modeli Önerisi: Oyun Tasarımı Anahtarı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. 10.1007/978-3-540-69736-7_54